Πνευματικά Δικαιώματα: Τα παιχνίδια σε βάρος των δημιουργών.

Το τοπίο μετά την εποχή της ΑΕΠΙ, έφερε στο προσκήνιο τον παγκόσμιο πόλεμο που συντελείται για την διαχείριση και τα κέρδη που επιφέρει η διαχείριση της περιουσίας των δημιουργών. Ένας πόλεμος που διεξάγεται μεταξύ των πολυεθνικών εκδοτών και των ΟΣΔ. Οι εκδότες προσπαθούν να κυριαρχήσουν στην αγορά της διαχείρισης των δικαιωμάτων που εισπράττονται από την χρήση των έργων των δημιουργών μουσικής (συνθέτες – στιχουργοί) και να μεγαλώσουν την κερδοφορία τους, με όρους που θα εξαναγκάζουν τους δημιουργούς να αμείβονται για ένα κομμάτι ψωμί…κι εκείνο ξερό.

Γράφει ο Γιώργος Αυγερινός

Η Ελλάδα αποτελεί ένα παγκόσμιο πείραμα.

Η εποχή μετά την κατάρρευση της ΑΕΠΙ, έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη των δημιουργών να διαχειριστούν μόνοι τους το έργο τους και το περιουσιακό τους δικαίωμα. Από το 2003, υπήρχε ένας αυτοδιαχειριζόμενος φορέας, η ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ, η οποία λειτουργούσε παράλληλα με την ΑΕΠΙ. Ενώ όμως είχαν την ευκαιρία να κερδίσουν και να διασφαλίσουν τα όσα αργότερα τους έφαγε η ιδιωτική εταιρεία, οι περισσότεροι προτιμούσαν να είναι κάτω από το ασφαλές καταφύγιο των Ξανθόπουλων, το οποίο όπως αποδείχθηκε δεν ήταν και τόσο ασφαλές. Φυσικά έπαιξε σημαντικό ρόλο – όπως αποδείχθηκε – η εξαργύρωση μερικών δημιουργών και κυρίως αυτών που συμμετείχαν στο ΔΣ της ΑΕΠΙ, με παχυλές αμοιβές και προκαταβολές, έτσι ώστε να σωπαίνουν στα όσα συνέβαιναν την εποχή της μεγάλης κλοπής.

Ο Δούρειος Ίππος στη συνέχεια ήρθε από την Υπουργό Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ, Λυδία Κονιόρδου, η οποία δημιούργησε την ΕΥΕΔ, που ήταν και η κύρια αφορμή για την διαίρεση των Ελλήνων δημιουργών, υπό το πρόσχημα την εξασφάλιση της είσπραξης των δικαιωμάτων τους. Μια κρατική παρέμβαση η οποία επιδοτήθηκε με χρήματα Ελλήνων φορολογουμένων και μάλιστα χωρίς καμία διαφάνεια. Ακόμα δεν έχει βγει στην επιφάνεια το πόρισμα των ορκωτών λογιστών της Ε&Υ το οποίο προφανώς μπλοκάρεται από κάποιους κύκλους που εμπλέκονταν στη διαχείριση και αποκρύβεται. Όπως αποκρύφθηκαν τα ονόματα των δημιουργών που έπαιρναν τα δανεικά και αγύριστα στην ΑΕΠΙ και μάλιστα με την συγκάλυψη των σωματείων ΜΕΤΡΟ & ΣΩΜΣΕ, οι επικεφαλής των οποίων ζήτησαν από την επίτροπο Μ. Βλάχου να μην τα δημοσιοποιήσει.

Αν και υπήρχε λοιπόν αυτοδιαχειριζόμενος φορέας, μια πολύ μικρή ομάδα περίπου 30 δημιουργών, θέλησε να δημιουργήσει και νέο «αυτοδιαχειριζόμενο» φορέα, προσβλέποντας στις εισπράξεις και το κεφάλαιο της κρατικής ΕΥΕΔ αλλά και στην προίκα της ΑΕΠΙ που δεν έχει κατασχεθεί. Πρώτα δημιούργησαν έναν αστικό συνεταιρισμό με τις συμβουλές, την βοήθεια και την υπογραφή της δ/ντριας του κρατικού ΟΠΙ, κας Ευαγγελίας Βαγενά, της οποίας – υποτίθεται – ο ρόλος της και οι αρμοδιότητές της είναι εποπτικές της λειτουργίας των ΟΣΔ. Στη συνέχεια αφού άσκησαν bullying στην Μενδώνη, σε υπουργούς, ακόμα και στον Μητσοτάκη, πήραν την άδεια ΟΣΔ, η οποία όπως έχει κριθεί από το Δ’ Τμήμα του ΣτΕ, είναι άκυρη και για λόγους της εμπλοκής του κρατικού εκτρώματος ΕΥΕΔ, παραπέμφθηκε για επικύρωση από την Ολομέλεια. 

Ο νέος μνηστήρας και το παρασκήνιο

Στο ΔΣ του νέου φορέα – ΕΔΕΜ – συμμετέχουν οι πολυεθνικές UNIVERSAL & WARNER ως εκδότες, προσλαμβάνεται η Λούκα Κατσέλη, ως γενική διευθύντρια και ο νέος (υπό ακύρωση) ΟΣΔ, παίρνει την προίκα από την ΕΥΕΔ, αρχίζει να εισπράττει και να ενισχύεται με δημιουργούς του Ελληνικού ρεπερτορίου, καθώς οι ξένοι δημιουργοί γύρισαν ηχηρά την πλάτη στην ΕΔΕΜ, πιθανόν γνωρίζοντας το σενάριο και το σχέδιο που είναι σε εξέλιξη.

Στον νέο ΟΣΔ, συμμετέχουν αδιάφθοροι από την εποχή της ΑΕΠΙ, οι οποίοι διατυμπανίζουν ότι υποστηρίζουν αυτοδιοικούμενους ΟΣΔ και όχι ιδιωτικά συμφέροντα, όπως άλλωστε ήταν κύριο θέμα στην καμπάνια τους με στόχο να πείσουν κάποιους τους δημιουργούς ώστε να εισχωρήσουν στην ΕΔΕΜ.

Οι εξελίξεις όμως φέρνουν στο προσκήνιο αυτό που υποψιαζόμαστε. Οι UNIVERSAL & WARNER, αν και μέλη του ΔΣ, αποσύρουν την στήριξη και την συμμετοχή στην ΕΔΕΜ την ίδια στιγμή που ο Μητσοτάκης από την ΔΕΘ, βραβεύει την εταιρεία Orfium, που έχει δημιουργήσει μια πλατφόρμα διαχείρισης μουσικής, ως «νεοφυής επιχείρηση της χρονιάς». Είναι γνωστές οι θέσεις της νεοφιλελεύθερης ΝΔ για ιδιωτικοποιήσεις σε κάθε τι, αλλά το οξύμωρο είναι πως ενώ οι εμπνευστές και συντελεστές της ΕΔΕΜ, Κραουνάκης, Δεληβοριάς, Δρογώσης και λοιποί (οι οποίοι ανάβουν τόσο καιρό αριστερό φλας), όλα δείχνουν πως ανοίγουν το δρόμο για την Orfium και την ιδιωτικοποίηση του έργου και της περιουσίας των δημιουργών.

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ των «ΝΕΩΝ» αυτοί που βρίσκονται πίσω από την Orfium είναι οι εκδότες που αποχώρησαν από την ΕΔΕΜ. Στο πελατολόγιό της Orfium συμπεριλαμβάνονται μουσικοί εκδότες, όπως η Warner Chappell Music και η Sony Music Publishing, καθώς και δισκογραφικές εταιρίες, όπως η Kobalt, η Red Bull Records και άλλες. Διευθύνων Σύμβουλος (CEO) από το 2017 είναι ο Αμερικανός Rob Wells, ο οποίος έχει εργαστεί επί 25 χρόνια στην BMG και στη Universal Music Group, στη Βρετανία και τις ΗΠΑ. Έως σήμερα οι εισπράξεις της Orfium προέρχονται μόνο από τα δικαιώματα στις επιγραμμικές χρήσεις και από τις πλατφόρμες Youtube, Spotify κα.

Θα μείνει εκεί; Η γνώμη μας είναι πως όχι. Θέλει να μπει στην δημόσια εκτέλεση και στις εισπράξεις από τις επιχειρήσεις (εστίασης, εμπορικές, ραδιόφωνο κλπ), εκμεταλλευόμενη την διάσπαση των δημιουργών που όπως αποδείχθηκε, βασικοί υπαίτιοι ήταν η Κονιόρδου και οι δημιουργοί επικεφαλής της ΕΔΕΜ. Το μόνο που της λείπει είναι το εμπορικό δίκτυο, δηλαδή οι αντιπρόσωποι που επισκέπτονται τις επιχειρήσεις που προβαίνουν σε δημόσια εκτέλεση. Το έχει βρεί; Η απάντηση μάλλον βρίσκεται στη συνέχεια

Τι συμβαίνει στο στρατόπεδο της ΕΔΕΜ;

Το τελευταίο διάστημα έχει παρατηρηθεί να έχουν εξαφανιστεί οι αντιπρόσωποι της δημόσιας εκτέλεσης της ΕΔΕΜ. Απουσιάζουν ηχηρά από την αγορά. Από την άλλη ακόμα και η μικρή πιθανότητα που υπάρχει το ΣτΕ να μην ανακαλέσει την άδεια λειτουργίας της ΕΔΕΜ, όλα δείχνουν πως οι πρωταγωνιστές της ΕΔΕΜ έχουν περιοριστεί μόνο στον πόλεμο κατά της ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ και δεν κάνουν τα αυτονόητα. Οι αντιπρόσωποι να είναι στην αγορά… Να δημοσιεύσουν την έκθεση διαφάνειας για την χρήση του 2020 και άλλα… Το τελευταίο, δηλαδή η υποχρέωση που είχαν για την δημοσίευση της έκθεσης διαφάνειας έως τις 31 Αυγούστου 2021, αποτελεί παράβαση η οποία επισύρει την ανάκληση της άδειας της. Όλα δείχνουν παραίτηση από το έργο που έχουν αναλάβει, αλλά και ο πόλεμος εναντίον της ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ φαίνεται ότι συνεχίζεται για να ανοίξει το δρόμο στην Orfium. Παράλληλα οι παχυλοί μισθοί με χρήματα των δημιουργών συνεχίζουν να «πέφτουν»….

Το σχέδιο  της Orfium είναι να μπει στην δημόσια εκτέλεση. Θα προσπαθήσει να εξαγοράσει κάποιους δημιουργούς που σήμερα είναι υπέρμαχοι της αυτοδιαχείρισης των δικαιωμάτων τους, ενώ οι υπόλοιποι θα έχουν την τύχη που είχαν στην ΑΕΠΙ. Δηλαδή θα παίρνουν ψίχουλα. Δεν θα θέλαμε να δούμε την Λούκα Κατσέλη να επαληθεύει το παραπάνω σενάριο. Πολύ περισσότερο… Δεν θα θέλαμε να δούμε την ηγεσία της ΕΔΕΜ να στρέφεται στην Orfium γιατί τότε θα αποδείξουν πως είναι ο Δούρειος Ίππος για να απεμπολήσουν το δικαίωμα των δημιουργών να ορίζουν και να διαχειρίζονται οι ίδιοι το περιουσιακό τους δικαίωμα.

Το παγκόσμιο πείραμα θα αποτύχει

Το παγκόσμιο πείραμα των Αμερικάνικων πολυεθνικών – εκδοτών που επιχειρείται στην Ελλάδα, είναι πείραμα κατά της ίδιας της παγκόσμιας συνομοσπονδίας των δημιουργών (CISAC)΄όπου η τελευταία στηρίζει τις προσπάθειες της ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ. Δεν πρόκειται να πετύχει γιατί έχουν γνώση οι φύλακες. Μετά την επιτυχία της ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ στον πόλεμο που δέχθηκε από το κρατικό μόρφωμα ΕΥΕΔ, μετά την επιτυχία να ακυρώσει στην πράξη και στην ουσία την ΕΔΕΜ, έρχεται και η σειρά της Orfium σε περίπτωση που θέλει να υλοποιήσει τα σχέδιά της. Χωρίς τους δημιουργούς οι εκδότες δεν έχουν τίποτα. Καλό είναι να μην τολμήσουν